Wentylacja grawitacyjna w domu jednorodzinnym – jak poprawić wentylację w domu?
Wiele osób, które buduje lub remontuje dom, staje przed decyzją wykonania wentylacji w budynku.
Systemów wymiany powietrza jest wiele, a do najpopularniejszych zalicza się wentylacja grawitacyjna oraz wentylacja mechaniczna bez i z odzyskiem ciepła i jak to zwykle bywa, każde z nich posiada wady oraz zalety.
W tym wpisie możliwie krótko postaram się opowiedzieć o tym, dlaczego wentylacja grawitacyjna w domu to niewystarczająco dobre rozwiązanie do uzyskania odpowiedniego przepływu powietrza, które do utrzymania dopływu świeżego powietrza do pomieszczeń z zewnątrz musi wiązać się z brakiem odzysku ciepła i najzwyczajniej mówiąc jego niekontrolowaną i nadmierną utratą.
Kiedy wentylacja grawitacyjna działa dobrze?
Jeśli zaczniemy zastanawiać się nad tym, dlaczego wentylacja grawitacyjna w domu, w ogóle działa, to bardzo szybko dojdziemy do wniosku, że musi odpowiadać za to konkretne zjawisko fizyczne.
Ogólnie rzecz biorąc, chodzi o różnice temperatur, która pozwala na przepływ powietrza i teoretyczną wymianę powietrza we wszystkich pomieszczeniach.
Choćby z tego prostego założenia wynika, że wentylacja naturalna działa tylko i wyłącznie, kiedy występuje różnica temperatur i oczywiście skuteczność wentylacji naturalnej nawiewno wywiewnej jest tym lepsza, im większa jest delta temperatur.
Z drugiej strony prowadzi to do wniosku, że jeśli powietrze z zewnątrz ma zbliżoną temperaturę do powietrza wewnątrz budynku, to występuje brak jakiejkolwiek wentylacji w domu.
Wentylacja grawitacyjna – jak ją prawidłowo wykonać?
Kiedy do tematu wymiany powietrza w domu przy wykorzystaniu wentylacji grawitacyjnej dodamy fakt, że ilość kratek wentylacyjnych nie odpowiada ilości pomieszczeń, a kanał wentylacyjny obok komina często zapewnia wymianę powietrza tylko z kuchni, to szybko dojdziemy do wniosku, że nawet jeśli występuje różnica temperatur to i tak przepływ powietrza w domu nie jest zachowany.
Sytuacji nie polepsza również fakt, że nawiewniki okienne przeważnie są zamknięte, żeby ciepło nie uciekało z budynku, co dodatkowo powoduje brak możliwości swobodnego przepływu powietrza w pomieszczeniach.
Ale nawet jeśli wyeliminujemy wszystkie wyżej wymienione czynniki i pozwolimy na swobodny przepływ powietrza w każdym z pomieszczeń oraz odpowiednie warunki dla działającej wentylacji, to i tak sam sposób wentylacji grawitacyjnej nie wpłynie na poprawienie jakość powietrza, a ilość ciepła, która zostanie usunięta, spowoduje jego duże straty.
Wentylacja grawitacyjna a instalacja wentylacji mechanicznej
Z tego powodu ten rodzaj wymiany powietrza w domach powoli odchodzi do lamusa, bo w praktyce jedyną jego zaletą jest niższy koszt w stosunku do wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła.
Z kolei, jeśli mówimy już o tzw. rekuperacji, to warto zaznaczyć, że jest to system, który nie dość, że usuwa zużyte powietrze z pomieszczeń, to jeszcze nawiewa świeże powietrze z zewnątrz, a do tego wszystkiego pozwala na odzysk ciepła na poziomie średnio 80%.
Do tego działa w każdych warunków atmosferycznych, nie ma konieczności otwierania okien i pozwala poprawić jakość powietrza poprzez jego filtrację.
Wady wentylacji mechanicznej
To najważniejsze zalety wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, ale jakie ma wady takie rozwiązanie?
Oczywiście pierwszą wadą, z powodu której wiele osób rezygnuje z wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, jest kwestia finansowa.
Koszt systemu waha się od 25 do 40 tys. złotych, a żeby system działania prawidłowo w domach, wymaga się instalacji dystrybucji powietrza w tym kanałów wentylacyjnych, elementów nawiewnych oraz wywiewnych tzw. anemostatów i co najistotniejsze centrali wentylacyjne potocznie nazywanego rekuperatorem.
Jak działa rekuperator – zasada działania
Każdy rekuperator zostaje wyposażony w wymiennik i wentylatory, które zapewniają zaciąganie świeżego powietrza z zewnątrz do pomieszczeń w budynku.
Czerpiąc powietrza z kratek wentylacyjnych, a następnie dystrybuując je i jednocześnie odzyskując ciepło, a nawet wilgoć w wymienniku entalpicznym (czego nie możemy w żaden sposób przypisać do wentylacji grawitacyjnej, gdzie ilość nawiewanego powietrza jest nam nieznana), taka sama masa zużytego powietrza zostaje usunięta z budynku siecią kanałów wywiewnych.
Z uwagi na fakt, że praca rekuperatora jest ciągła i co najważniejsze znana, brak wymiany powietrza wystąpi jedynie w przypadku zatrzymania pracy centrali.
W szczególnym przypadku, kiedy zależy nam na dodatkowej filtracji powietrza zaciąganego z zewnątrz, możemy wpłynąć na działanie wentylacji mechanicznej, dokładając filtry powietrza o większej precyzji filtracji, co niemalże w każdym przypadku nie wymaga dodatkowych elementów instalacji wentylacji.
Wentylacja mechaniczna – najczęstsze problemy
Jeszcze jedną rzeczą, o której należy pamiętać, jeśli zdecydujemy, że w naszym domu ostatecznie będzie wentylacja mechaniczna nawiewno wywiewna to kwestia systemu dystrybucji powietrza.
Unikajmy instalacji z wykorzystaniem kanałów stalowych.
Duże średnice kanałów, krótkie odcinki i bliskie odległości nawiewników sprawiają, że ten rodzaj wentylacji jest wręcz nieakceptowalny pod względem akustyki w domach, pomimo że zapewniona zostaje wymiana powietrza.
Jakie warunki powinna spełniać prawidłowa wentylacja
Na sam koniec zostawiłem kwestię, która w całym temacie wymiany powietrza jest niesamowicie kluczowa, no i oczywiście jest to sprawa projektu.
Co z tego, że kupimy najlepszy rekuperator na rynku, co z tego, że wybierzemy najlepsze materiały, jeśli na sam koniec okaże się, że system wentylacji w budynku po prostu nie działa.
Regularnie spotykamy domy, w których to ekipa budowlana od stawiania ścian zadeklarowała się, że wykona system wentylacji mechanicznej, a potem okazało się, że jest ona niewydajna, ponieważ nikt nie zrobił pod nią projektu, a konkretnie nie policzył bilansu przepływu powietrza i w konsekwencji w budynku występuje brak wentylacji, która przy nieotwieralnych oknach stanowi poważny problem.
Równie częstymi przypadkami są problemy z niewydajną wentylacją objawiające się nadmierną wilgotnością w domu, a następnie wychodzącym grzybem na ścianach.
I za każdym razem można było tego wszystkiego uniknąć niewielką inwestycją w projekt albo podjęciem współpracy z fachowcami od wentylacji.
Z tego powodu jako osoby z dużym doświadczeniem w projektowaniu i wykonywaniu systemów rekuperacji zalecamy wszystkim osobą, które planują wykonanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła i lub wilgoci w swoich domach, żeby nie szukać oszczędności, rezygnując z projektu albo zlecając go osobą, które podstaw wentylacji uczyły się z poradników na YouTube.
Sprawdź również wpis o: O co chodzi z tym całym gruntowym wymiennikiem ciepła?